“Cây bạch đàn vô danh” của bộ đôi đạo diễn Nguyễn Thanh Vân và Phạm Nhuệ Giang được coi là một trong những bộ phim tiêu biểu của điện ảnh Việt Nam những năm 90 của thế kỷ trước. Phim tái hiện chân thực cuộc sống ở hậu phương miền Bắc trong thời kỳ chiến tranh chống Mỹ. Trong đó, vai Bình (NSƯT Lê Vy ) – người phụ nữ có chồng đi chiến đấu xa rồi hy sinh – được đánh giá là một trong những hình ảnh chân thực, mạnh mẽ và giàu nội tâm nhất của người phụ nữ nông thôn trên màn ảnh Việt. Ít ai biết rằng, trong quá trình quay bộ phim, nữ diễn viên đã âm thầm giấu chuyện mình đang mang bầu.
Theo đạo diễn, NSND Nguyễn Thanh Vân chia sẻ trong “Cine 7 – Ký ức phim Việt”, khi đó NSƯT Lê Vi đã mang bụng bầu đến phim trường “Cây bạch đàn vô danh” để quay hình.
“Khi thời gian quay kéo dài, nghệ sĩ Lê Vi phải ‘vác’ bụng bầu đến phim trường quay thêm cảnh, ê-kíp làm phim đã phải lựa chọn góc quay, khéo léo trong khâu dàn cảnh để có thể che đi bụng bầu”, đạo diễn Nguyễn Thanh Vân cho biết.
NSƯT Lê Vi khi đóng “Cây bạch đàn vô danh”.
Không chỉ vậy, trong quá trình quay, kể cả khi đoàn phim chưa biết nghệ sĩ Lê Vi có bầu, có cảnh vác đất nặng, đạo diễn đã đề xuất dùng diễn viên đóng thế. Tuy nhiên, cô từ chối và muốn tự mình thực hiện phân cảnh đó. “Kể cả khi đoàn phim chưa biết nghệ sĩ Lê Vi có bầu, có cảnh vác đất nặng, đạo diễn đề xuất diễn viên đóng thế nhưng cô từ chối và muốn tự mình đóng phân cảnh đó”, nam đạo diễn Nguyễn Thanh Vân kể.
Cũng theo lời ông, khi nhắc lại kỷ niệm này, ông không khỏi xúc động: “Đạo diễn, NSND Thanh Vân xúc động khi nhắc đến sự cống hiến cho vai diễn của NSƯT Lê Vi”.
Bộ phim “Cây bạch đàn vô danh” ra đời năm 1994, kể về câu chuyện giữa ông Bạch Vân – người đàn ông góa vợ, cha của liệt sĩ, và cô Bình – người đàn bà có chồng đi chiến đấu rồi hy sinh. Họ gặp nhau trong nỗi cô đơn, trong sự mất mát và tìm đến nhau giữa những định kiến xã hội ngột ngạt của làng quê miền Bắc. Họ “vượt rào” trong sự phản đối rèm pha của xóm làng. Dẫu rằng phải bỏ làng đi, nhưng như những “cây bạch đàn vô danh”, họ vẫn trở về với cội nguồn làng xóm và sức sống dẻo dai khiến họ vượt qua mọi sự khắc nghiệt, sống mãi với thời gian.
Hình ảnh cô Bình hiện lên với tư cách là người vợ tần tảo, vác đất đắp đê, ngóng chồng đi chiến đấu xa. Nhân vật do NSƯT Lê Vi thể hiện là điển hình của một thế hệ phụ nữ chịu nhiều mất mát, cô đơn, nhưng luôn biết đứng dậy và mạnh mẽ trước nghịch cảnh.
Cố nghệ sĩ Hồng Sơn – vai Bạch Vân và NSƯT Lê Vy – vai Bình.
Theo đánh giá của các đạo diễn, nếu trong “Truyện cổ tích cho tuổi 17”, NSƯT Lê Vi chỉ mới hé lộ tiềm năng thì ở bộ phim này, chị thực sự thăng hoa, chạm tới độ chín trong diễn xuất. Vai diễn Bình được cho là có thể đặt ngang hàng với vai Duyên của người chị gái tài danh – NSƯT Lê Vân.
Đạo diễn nhận xét: “Nhân vật Bình của Lê Vi không giống những phụ nữ cam chịu thường thấy; cô mạnh mẽ, thẳng thắn và sẵn sàng đối mặt với định kiến xã hội, thậm chí dứt bỏ quá khứ để cùng ông Vân bỏ làng quê xóm cũ, bước vào một hành trình sống mới”.
Cặp diễn viên Hồng Sơn – Lê Vi trong phim đã tạo nên một trong những hình ảnh chân thực và sâu sắc nhất về đời sống nông thôn giữa thời chiến. “Ánh mắt đầy nội lực của Lê Vi, kết hợp với sự kiệm lời nhưng sâu sắc của Hồng Sơn, đã tạo nên một cặp đôi nông thôn chân thật, đẹp và giàu nội tâm bậc nhất trên màn ảnh Việt”.
Bộ phim “Cây bạch đàn vô danh” từng đoạt nhiều giải thưởng lớn: Giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XI – 1996; Giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất cho Lê Vi; Giải Quay phim xuất sắc nhất cho Nguyễn Đức Việt; Giải Âm nhạc xuất sắc nhất cho Phó Đức Phương; Giải B Hội Điện ảnh Việt Nam 1995; và Giải Ngọn đuốc đồng tại Liên hoan phim Quốc tế Bình Nhưỡng 1996.
Từ trái sang: NSƯT Lê Vi, NSƯT Lê Vân, NSƯT Lê Mai, NSND Lê Khanh (Ảnh: Facebook nhân vật).
NSƯT Lê Vi (sinh năm 1968) là con gái út của NSND Trần Tiến và NSƯT Lê Mai; là em gái của hai nữ nghệ sĩ nổi tiếng là NSND Lê Khanh và NSƯT Lê Vân. Bộ ba Lê Vân – Lê Khanh – Lê Vi từng được xem là 3 mỹ nhân tài sắc vẹn toàn của sân khấu – điện ảnh Việt Nam.
Từ nhỏ, Lê Vi đã say mê múa và âm nhạc. Dù được biết đến nhiều qua các bộ phim như “Truyện cổ tích cho tuổi 17”, “Đèn vàng”, “Hai phía chân trời”, nhưng chị luôn dành trọn tình yêu cho bộ môn nghệ thuật múa. Ngay cả khi đã lấy chồng, Lê Vi vẫn gắn bó với múa. Nhờ tập luyện đều đặn, vóc dáng của chị luôn giữ được nét thanh xuân, dù đã bước qua tuổi ngũ tuần. Sau khi lập gia đình, Lê Vi sang Pháp định cư cùng chồng. Hiện tại, Lê Vi vẫn thỉnh thoảng về Việt Nam thăm gia đình, bạn bè, đồng nghiệp.
