Nhà thần kinh học Andrew Huberman (Đại học Stanford) cho rằng: Tập thể dục là một trong những cách đơn giản nhưng mạnh mẽ nhất để cải thiện khả năng ghi nhớ, tăng sự tập trung và tối ưu hiệu suất học tập.
Theo ông, các hoạt động thể chất không chỉ tốt cho cơ thể mà còn trực tiếp nuôi dưỡng và phát triển não bộ. Những phát hiện khoa học dưới đây sẽ khiến bạn nhìn nhận lại vai trò của vận động – đặc biệt là trong quá trình học tập.
Ảnh minh hoạ
Vì sao tập thể dục lại giúp não học nhanh hơn?
1. Tăng cường trí nhớ và khả năng nhận thức
Khi bạn vận động, cơ thể sẽ tiết ra adrenaline, từ đó kích hoạt quá trình sản sinh norepinephrine – một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng cho não. Norepinephrine giúp vùng vỏ não trước trán xử lý thông tin nhanh hơn, cải thiện sự tập trung. Nó cũng hỗ trợ vùng hồi hải mã (hippocampus) – nơi lưu giữ ký ức – mã hóa thông tin mới thành ký ức dài hạn.
Kết quả: Học nhanh hơn, nhớ lâu hơn, phản xạ tốt hơn.
Một nghiên cứu năm 2013 đã chỉ ra: Chỉ cần tập thể dục, dù là cardio, tập tạ hay HIIT, đều giúp cải thiện hiệu suất nhận thức rõ rệt.
2. Tăng liên kết giữa các tế bào thần kinh
Khi xương chịu lực trong quá trình vận động (như nhảy, chạy), chúng tiết ra một loại hormone gọi là osteocalcin. Hormone này đi vào não, giúp tế bào thần kinh phát triển và kết nối mạnh mẽ hơn. Kết quả: Học nhanh, ghi nhớ tốt, phản ứng linh hoạt hơn.
3. Cung cấp năng lượng cho tế bào não
Tập thể dục sinh ra acid lactic – chất này: Giúp ức chế cảm giác thèm ăn tạm thời. Cung cấp năng lượng trực tiếp cho tế bào thần kinh. Kích thích sản sinh VEGF – một yếu tố tăng trưởng giúp bảo vệ hàng rào máu não khỏi các chất độc
Gợi ý tập luyện để “hack” não
Andrew Huberman khuyên rằng, để tối ưu khả năng học và làm việc, bạn nên:
1. Mỗi tuần tập ít nhất 1 buổi cardio (45–75 phút): Chạy bộ, đạp xe, bơi lội… Giúp lưu thông máu lên não, cải thiện tâm trạng, tăng sự tỉnh táo.
2. Tập HIIT (tập cường độ cao ngắt quãng) mỗi tuần 1 lần: Ví dụ: Tập mạnh 4 phút, nghỉ 4 phút, lặp lại 4 lần. Sau HIIT, não ở trạng thái tỉnh táo cao, rất lý tưởng để học bài ngay sau đó. Đừng tập quá sức – quá độ sẽ khiến máu lên não giảm, gây phản tác dụng.
3. Thêm bài nhảy – kích thích hormone osteocalcin: Nhảy dây, bật nhảy hộp, hoặc các bài plyometric. Tốt cho hệ xương, thần kinh và trí nhớ. Nhớ khởi động kỹ để tránh chấn thương.
