Gia vị, dù ở dạng khô, tươi hay lỏng, đều là sản phẩm hữu cơ và sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ và cách bảo quản. Theo thời gian, các hợp chất tạo mùi và vị trong gia vị sẽ bị phân hủy hoặc bay hơi, khiến chúng mất đi hương vị đặc trưng. Đặc biệt, nếu bảo quản không đúng cách , gia vị có thể bị nấm mốc, nhiễm khuẩn hoặc hút ẩm, dẫn đến hư hỏng.
Thời hạn sử dụng của các loại gia vị
Mỗi loại gia vị có thời gian bảo quản khác nhau, tùy thuộc vào dạng bào chế (tươi, khô, bột, nguyên hạt, lỏng…). Dưới đây là một số mốc thời gian bạn có thể tham khảo:
Gia vị khô nguyên hạt
Với hạt tiêu, hạt thì là, hạt ngò, quế thanh, đinh hương, hồi… dạng khô nguyên hạt, thời hạn sử dụng khoảng 2.
Lưu ý: Gia vị nguyên hạt có tuổi thọ cao hơn so với gia vị dạng bột vì ít tiếp xúc với không khí và ánh sáng. Nên bảo quản trong lọ kín, để nơi khô ráo, thoáng mát.
Gia vị khô dạng bột
Tiêu xay, ớt bột, nghệ, quế bột, bột ngũ vị… có thời hạn sử dụng khoảng 1 năm.
Lưu ý: Gia vị dạng bột dễ bị mất hương nhanh hơn do diện tích tiếp xúc lớn. Cần đóng kín nắp ngay sau khi sử dụng và tránh để gần nơi có độ ẩm cao.
Thời hạn sử dụng của các loại gia vị tùy thuộc vào dạng bào chế như tươi, khô, bột, nguyên hạt, lỏng… (Ảnh: Freepik)
Gia vị tươi
Các loại gia vị tươi như hành, tỏi, gừng, ớt tươi, nghệ tươi, lá chanh, rau thơm… có thời hạn sử dụng từ vài ngày đến 1 tuần (trong tủ lạnh).
Lưu ý: Nên dùng ngay khi còn tươi để giữ được mùi vị tốt nhất. Có thể bảo quản bằng cách đông lạnh hoặc sấy khô nếu muốn sử dụng lâu dài.
Gia vị lỏng
Nước mắm, nước tương, giấm, dầu hào, tương ớt, tương cà, sốt các loại… có thời hạn sử dụng từ 6 tháng đến 2 năm tùy loại (sau khi mở nắp thường từ 3 – 6 tháng).
Lưu ý: Sau khi mở nắp, nên bảo quản trong tủ lạnh để kéo dài thời gian sử dụng. Kiểm tra mùi, màu sắc nếu để lâu ngày.
Gia vị lên men
Các loại gia vị lên men như mắm tôm, mắm ruốc, mắm nêm… có thời hạn sử dụng khoảng 1 – 2 năm nếu chưa mở và tối đa 6 tháng sau khi mở.
Lưu ý: Do có tính lên men tự nhiên nên sản phẩm cần được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Khi thấy có mùi lạ hoặc nổi váng, nên bỏ đi.
Dấu hiệu nhận biết gia vị đã hỏng
Gia vị hỏng không phải lúc nào cũng dễ nhận biết, nhất là với các loại đã được nghiền nhỏ. Tuy nhiên, bạn có thể dựa vào các dấu hiệu sau:
– Mất mùi thơm đặc trưng: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy gia vị đã mất tác dụng.
– Đổi màu: Nếu bột nghệ chuyển sang màu nhạt, ớt bột không còn đỏ tươi… thì có thể đã hết hạn.
– Bị ẩm, vón cục: Gia vị bị hút ẩm thường dễ vón cục, thậm chí mốc nếu không được bảo quản tốt.
– Xuất hiện mùi lạ: Dầu bị ôi, nước mắm có mùi khét, tương ớt chua… là dấu hiệu cần bỏ ngay.
– Có côn trùng hoặc nấm mốc: Rõ ràng là đã hỏng, không nên sử dụng.
Bảo quản gia vị đúng cách
Để kéo dài tuổi thọ của gia vị, bạn có thể áp dụng một số mẹo đơn giản sau:
– Bảo quản trong lọ kín: Dùng lọ thủy tinh hoặc hộp nhựa có nắp vặn chặt để hạn chế tiếp xúc với không khí.
– Tránh ánh sáng và độ ẩm: Đặt gia vị ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh gần bếp hoặc nơi có hơi nước.
– Ghi ngày mở nắp: Giúp bạn dễ theo dõi thời gian sử dụng, nhất là với các loại sốt, nước chấm.
– Không dùng thìa ướt: Tránh để nước lọt vào lọ gia vị, gây ẩm mốc.
– Chia nhỏ để dùng dần: Nếu mua số lượng lớn, nên chia ra thành phần nhỏ để dễ bảo quản.
