‘Mưa đỏ’ và phần còn lại
Thời điểm cuối năm, hai giải thưởng quan trọng với giới làm phim là Cánh diều và Bông sen của Liên hoan phim Việt Nam cùng khởi tranh. Đây là những giải có thể dùng để xét xin danh hiệu nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú, giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
Theo công bố từ Cục Điện ảnh, gần 20 phim Việt sẽ cạnh tranh giải thưởng quan trọng nhất ở Liên hoan phim Việt Nam 2025. Đây là cuộc đụng độ của Bộ tứ báo thủ, Mưa đỏ, Tử chiến trên không, Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu, Nụ hôn bạc tỷ, Làm giàu với ma, Cuộc chiến hột xoàn, Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối…
Gần 20 phim Việt cạnh tranh giải thưởng quan trọng nhất.
Trao đổi với PV Tiền Phong trước lễ trao giải, đạo diễn Phong Trần nhìn nhận điểm sáng của liên hoan phim lần này là sự trở lại của loạt phim có sự hỗ trợ từ Nhà nước, hoặc nhà nước và tư nhân cùng sản xuất.
Trong danh sách này có 4 phim do Nhà nước đặt hàng sản xuất, cạnh tranh với 14 phim tư nhân. Đáng chú ý, dòng phim lịch sử, chiến tranh cách mạng có hai bộ phim chất lượng là Mưa đỏ (đạo diễn Đặng Thái Huyền) và Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối (đạo diễn Bùi Thạc Chuyên). Hai tác phẩm thắng lớn phòng vé là minh chứng cho thấy dòng phim lịch sử hồi sinh, vẫn hút khán giả nếu được đầu tư đúng mức với kịch bản chỉn chu.
“Ưu thế của hai tác phẩm là làm sống lại dòng phim đã bị lãng quên và có phần mai một so với vài thập niên trước đây. Mưa đỏ và Địa đạo gây được tiếng vang lớn, khơi dậy lòng tự hào dân tộc và thắng lợi cả về doanh thu phòng vé”, đạo diễn Phong Trần nhận xét.
Xét riêng về yếu tố doanh thu hay hiệu ứng khán giả, Mưa đỏ lấn át hơn cả với cột mốc hơn 700 tỷ đồng, là phim Việt ăn khách nhất mọi thời. Cộng hưởng với không khí của dịp đại lễ 2/9, phim của Điện ảnh quân đội tạo nên cơn sốt chưa từng có ở rạp. Bộ phim cũng đại diện Việt Nam dự Oscar lần thứ 98. Đạo diễn Phong Trần cho rằng cục diện tranh giải sẽ là ” Mưa đỏ và phần còn lại”, bộ phim của đạo diễn Đặng Thái Huyền chắc chắn thống trị mùa liên hoan phim, càn quét nhiều hạng mục giải thưởng.
Mưa đỏ nắm nhiều phần thắng.
Theo chuyên gia, Mưa đỏ cũng mở ra những kỳ vọng mới cho phim Nhà nước đặt hàng. Nếu có thêm cơ chế và kinh phí truyền thông, doanh thu và chất lượng của phim Nhà nước không thua kém dòng phim thị trường, giải trí của các hãng phim tư nhân.
Các ứng cử viên còn lại ở cuộc đua này cũng đều là những bộ phim được công nhận về chất lượng. Trong đó, Tử chiến trên không thu hơn 250 tỷ đồng, vượt Hai Phượng để trở thành phim hành động Việt Nam ăn khách nhất phòng vé. Những tư liệu an ninh hàng không liên quan vụ cướp máy bay có thật góp phần tái hiện câu chuyện sống động và thuyết phục. Diễn xuất của dàn diễn viên như Thái Hòa, Thanh Sơn, Kaity Nguyễn được đánh giá cao.
Trước đó, mùa phim lễ 30/4 cũng ghi nhận tín hiệu tích cực ở rạp Việt. Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu góp mặt trong top phim Việt ăn khách nhất mọi thời đại, phá vỡ thế độc tôn của Lý Hải, Trấn Thành. Ở mùa phim Tết, chiến thắng thuộc về Bộ tứ báo thủ nhưng Nụ hôn bạc tỷ có sự bứt phá mạnh mẽ ở giữa chặng đua dù không được chú ý nhiều.
Mùa liên hoan năm 2023, giải thưởng lớn nhất – Bông sen vàng – thuộc về T ro tàn rực rỡ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên. Phim kén khán giả, chỉ thu về 4,1 tỷ đồng nhưng vẫn vượt qua bộ phim ăn khách hơn là Đất rừng phương Nam .
Bất ngờ ở phim tài liệu
Ở hạng mục phim tài liệu, bất ngờ đến từ Chân trời rực rỡ – khởi nguồn từ live concert cùng tên của Hà Anh Tuấn. Đây là phim tài liệu độc lập duy nhất có mặt trong danh sách dự thi hạng mục này. Sau hơn hai năm ghi hình và hoàn thiện, đạo diễn Lan Nguyên mở rộng ý tưởng thành bộ phim tài liệu. Đây là nơi lưu giữ âm nhạc, đồng thời lắng nghe những câu chuyện về cội nguồn. Bộ phim góp tiếng nói riêng biệt cho dòng phim tài liệu đương đại Việt Nam.
Trước khi đến với Liên hoan phim Việt Nam, phim tài liệu này ra mắt tại Liên hoan phim tài liệu châu Âu – Việt Nam lần thứ 15 vào tháng 9.
Chân trời rực rỡ góp tiếng nói riêng biệt cho dòng phim tài liệu đương đại Việt Nam.
Hạng mục phim hoạt hình có hai cái tên nổi bật từng được công chiếu rộng rãi là Dế mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội và Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu. Trong đó, Dế Mèn ra mắt sớm hơn, thu về hơn 21 tỷ đồng. Đây là thành tích chưa phim hoạt hình Việt nào chạm tới. Trạng Quỳnh nhí có suất chiếu khiêm tốn hơn, chỉ thu 3,2 tỷ đồng trước ngày rời rạp.
Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông, Liên hoan phim Việt Nam 2025 ghi nhận sự tham gia với số lượng kỷ lục của 202 tác phẩm dự thi ở nhiều thể loại, bao gồm 30 phim điện ảnh, 120 phim tài liệu, 21 phim khoa học và 32 phim hoạt hình.
Ban giám khảo chọn ra dưới 50% số lượng tác phẩm tranh giải, đảm bảo cô đọng, chắt lọc trên tinh thần không mở rộng quá về số lượng. Liên hoan phim Việt Nam 2025 là sự kiện văn hóa, nghệ thuật quốc gia đặc biệt trong năm, diễn ra từ ngày 21 đến 25/11 tại TPHCM.
