Mới đây, trên một nhóm phụ huynh ở TP.HCM, một người mẹ sống tại TP Thủ Đức đã đăng tải bài viết khiến nhiều người bàn tán: “Có phụ huynh nào biết lớp học nào mà vừa học vừa chơi không ạ? Chuyện là bé nhà mình học lớp 2, đi học đến giờ ra chơi nhưng bé không ra chơi với các bạn mà cứ ngồi học, đọc báo. Về nhà thì chỉ học, không chịu chơi. Bắt ra ngoài chơi thì cũng mang sách ra đọc, mở tivi thì chọn chương trình học để xem. Mình lo lắm, không biết bé như vậy có bị làm sao không”.
Câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại chạm đến mối băn khoăn của nhiều cha mẹ thời nay: khi con quá chăm học, liệu có nên lo lắng?
Ảnh minh hoạ
“Mừng” hay “lo”?
Bài đăng ngay lập tức thu hút hàng nghìn lượt bình luận. Nhiều người đọc xong không khỏi… bật cười và cho rằng, người mẹ đang lo hơi quá. Một phụ huynh viết: “Em nghĩ chị mới là người có vấn đề, chứ con chăm học vậy thì quý lắm”. Người khác thì hài hước: “Tôi ước con tôi được như vậy. Theo quan sát từ thời đi học, những bạn như thế thường học rất giỏi, mà học giỏi thì nhiều cơ hội hơn trong tương lai”.
Nhiều ý kiến cho rằng bé chỉ là người hướng nội, thích yên tĩnh và tự khám phá. Có người nhìn nhận đây là một “phẩm chất quý”, con chăm học, thích đọc, tự giác như vậy là điều tốt. Đừng vội cho rằng con có vấn đề chỉ vì không thích ồn ào.
Tuy nhiên, cũng có phụ huynh bày tỏ sự đồng cảm với người mẹ. Một người chia sẻ rằng mình từng có bạn học giống hệt bé gái này: suốt ngày đọc sách, học giỏi nhưng lại khó hòa nhập với bạn bè, ít nói và không biết cách chơi cùng nhóm.
“Cách nói chuyện của bạn đó khác với đám đông nên không ai thích chơi cùng. Mình nghĩ mẹ nên quan sát thêm, vì nếu con chỉ học mà không biết kết nối xã hội, về lâu dài có thể ảnh hưởng đến tâm lý”.
“Thích học” không phải là vấn đề, nhưng cần “học cách sống”
Giữa những ý kiến trái chiều, nhiều người có kinh nghiệm nuôi dạy con đã chia sẻ góc nhìn dung hòa:
Nếu bé vẫn phát triển bình thường về thể chất và tâm lý, không có biểu hiện thu mình, lo âu hay sợ giao tiếp, thì việc con thích học, thích đọc không có gì đáng lo cả. Thậm chí, có thể là dấu hiệu sớm của một đứa trẻ có khả năng tự học, yêu khám phá, đây là điều rất quý trong thời đại cần cha mẹ thúc mới chịu học.
Tuy vậy, việc cân bằng giữa học và chơi vẫn cần được cha mẹ chủ động hướng dẫn. Nhiều người khuyên, thay vì ép con phải ra sân chơi, mẹ có thể giúp con tham gia những hoạt động vừa mang tính tư duy, vừa có yếu tố xã hội như học cờ vua, tham gia câu lạc bộ bóng rổ, cầu lông hoặc các trò vận động nhẹ mang tính đồng đội.
Qua đó, con vẫn được kích thích trí não nhưng cũng rèn kỹ năng hợp tác, giao tiếp.
Một gợi ý khác là thiết lập thời gian biểu rõ ràng: mỗi ngày, con dành khoảng 1-2 tiếng cho việc học, đọc sách; thời gian còn lại ưu tiên cho vận động, vui chơi. Quan trọng là phân tích để con hiểu: học là tốt, nhưng nếu cơ thể không được vận động thì trí não cũng sẽ mệt mỏi, sức khỏe giảm sút và khả năng tập trung bị ảnh hưởng.
Câu chuyện của người mẹ ở Thủ Đức cũng phản ánh một thực tế phổ biến: nhiều cha mẹ đang lo sợ “lệch chuẩn”, chỉ vì con khác với số đông. Trong khi đó, mỗi đứa trẻ đều có nhịp phát triển và thiên hướng riêng, có bé thích khám phá thế giới bằng chân tay, có bé lại tìm thấy niềm vui trong từng trang sách.
Các chuyên gia tâm lý trẻ em từng khuyến nghị, điều quan trọng không phải là con chơi nhiều hay học nhiều, mà là con có hạnh phúc và cảm thấy an toàn trong thế giới của mình. Nếu con yêu sách, yêu tri thức, cha mẹ hãy đồng hành để duy trì niềm say mê ấy, song song với việc dạy con cách tận hưởng tuổi thơ một cách lành mạnh.
Một đứa trẻ biết học, biết đọc, biết tự khám phá, nếu được nuôi dưỡng đúng cách có thể chính là “hạt giống” của một nhà khoa học, một nhà tư tưởng, hay đơn giản là một người biết sống sâu sắc và độc lập trong tương lai.
