Bên cạnh các loại thịt hay rau xanh, cá được đánh giá là nguồn dinh dưỡng quan trọng và không thể thiếu trong mâm cơm của các gia đình. Có nhiều loài cá không chỉ chế biến được thành nhiều món ăn ngon mà còn sở hữu hàm lượng dinh dưỡng cao, được ví von với nhiều biệt danh thú vị.
Sau đây là một ví dụ như thế – cá ba sa. Ở Việt Nam, cá ba sa – vốn là cái tên quen thuộc trong rất nhiều gia đình. Thịt cá trắng, mềm, không có mùi tanh đặc trưng của nhiều loại cá nước ngọt, giá chỉ từ 45.000–50.000 đồng/kg ở chợ dân sinh. Nhưng đằng sau vẻ bình dị ấy là cả một ngành hàng tỉ đô la mà không phải ai cũng biết, khiến loại cá này được ví như “vàng trắng”.

Ảnh minh họa
Cá bình dân của Việt Nam nhưng là “ngôi sao” trên bàn ăn thế giới
Việc cá tra được ví như “white gold – vàng trắng” của đồng bằng sông Cửu Long không phải ngẫu nhiên. Thứ “vàng trắng” này hiện diện trong hơn 140 quốc gia, trở thành niềm tự hào của ngành thủy sản Việt Nam nhờ khả năng cạnh tranh cao, sản lượng ổn định và chất lượng ngày càng được thế giới công nhận.
Theo các báo cáo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cá ba sa được xem là một trong những mặt hàng thủy sản chủ lực, từng đạt kỷ lục 2,4 tỉ USD xuất khẩu trong năm 2022, đóng góp khoảng 20–27% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước. Riêng năm 2024–2025, xuất khẩu cá ba sa duy trì mức khoảng 1,6–2 tỉ USD mỗi năm, bất chấp nhiều biến động kinh tế toàn cầu.
Mỹ và Trung Quốc là hai thị trường lớn nhất. Tại Mỹ, cá ba sa Việt Nam được gọi là “pangasius” hoặc “river cobbler”, xuất hiện ở hầu hết chuỗi siêu thị lớn. Người tiêu dùng ưa chuộng vì thịt trắng, ít béo, không xương dăm, lại dễ chế biến theo phong cách Tây như áp chảo, nướng hoặc làm súp kem.

Ảnh Báo Kinh tế đô thị
Trong khi đó, ở Trung Quốc, cá tra Việt Nam được xếp vào nhóm sản phẩm “giá trị – tiện dụng – thơm ngon”. Các chuỗi nhà hàng lẩu và nướng đều sử dụng phi lê cá đông lạnh của Việt Nam, coi đây là lựa chọn thay thế hoàn hảo cho cá tuyết hoặc cá tuyên truyền thống, nhưng giá mềm hơn nhiều.
Giá trị dinh dưỡng và cách chế biến cá ba sa tại nhà
Không chỉ mang giá trị kinh tế, cá ba sa còn được đánh giá cao về dinh dưỡng. Theo Tạp chí Thủy sản Việt Nam, hàm lượng protein trong thịt cá đạt 23–28%, cao hơn nhiều loại cá nước ngọt khác. Chất béo của cá chủ yếu là axit béo không bão hòa (omega-3, omega-6, omega-9) chiếm 50–70% tổng lipid, tốt cho tim mạch và hệ chuyển hóa. Đặc biệt, cá ba sa không chứa cholesterol, phù hợp với người lớn tuổi, người ăn kiêng hoặc trẻ em.
Tại Việt Nam, cá ba sa kho cà chua, chiên nước mắm hay nấu canh chua là những món quen thuộc, dễ làm và hợp khẩu vị số đông. Dưới đây là gợi ý 3 công thức dễ làm với cá ba sa mà mọi gia đình có thể áp dụng thực hiện ngay tại nhà mình.

Ảnh minh họa
1. Cá ba sa kho cà chua


2. Cá ba sa chiên nước mắm


3. Cá ba sa nấu măng chua





