Mới đây, trên một diễn đàn, có phụ huynh chia sẻ câu chuyện gây chú ý. Người này kể:
Hôm trước tôi bắt gặp một cậu bé chừng 7, 8 tuổi trong trung tâm thương mại, khuôn mặt buồn bã, đi lẽo đẽo sau mẹ. Quần áo xộc xệch, dây giày tuột, tóc rối tung, đôi mắt đượm vẻ chán chường như chẳng thiết sống.
Người mẹ vừa đi vừa nói chuyện điện thoại, giọng the thé như bắn liên thanh: “Tôi mệt muốn chết rồi! Sao anh không tự lo cho bản thân được vậy? Chuyện gì cũng bắt tôi làm hết!” – Cậu bé chỉ lặng lẽ cúi đầu, chẳng phản ứng gì.
Lúc ấy, một bác đứng bên cạnh khẽ thở dài: “Nhìn đứa nhỏ thế kia là biết ở nhà không ai quan tâm. Người lớn chắc suốt ngày cãi nhau, chẳng còn tâm trí dạy con dịu dàng”.
Thật vậy, dù đứa trẻ chẳng nói gì, chẳng làm gì, chỉ cần nhìn qua cách ăn mặc, ánh mắt, thái độ… đã thấy rõ “nhiệt độ” của gia đình đằng sau. Một đứa trẻ chính là chiếc kính phóng đại của gia đình.
Gia đình hạnh phúc hay không, hiện rõ cả trên người con. Một đứa trẻ bị mắc kẹt trong môi trường ngột ngạt, thiếu yêu thương, sẽ vô thức “gánh hộ” tâm trạng của cha mẹ.
Ảnh minh họa
Làm sao để biết một gia đình có hạnh phúc hay không?
Một giáo viên chủ nhiệm tiểu học suốt 10 năm cho rằng, chỉ cần trò chuyện với học sinh vài phút, nhìn cách ăn mặc, hành vi, nét mặt… là gần như đoán được nền tảng gia đình phía sau.
Chi tiết 1: Trẻ ăn mặc ra sao phản ánh mức độ “tận tâm” của gia đình
Đầu tiên là chuyện dễ thấy nhất: Ăn mặc. Không phải cứ hàng hiệu, giày xịn mới là tốt. Cũng chẳng cần lộng lẫy mới gọi là yêu thương. Điều gây thiện cảm nhất là sự gọn gàng, vừa vặn, sạch sẽ, cho thấy có bàn tay yêu thương chăm chút.
Một cô bé 7 tuổi mặc chiếc váy xanh nhạt xinh xắn, tóc buộc chỉnh tề, đôi giày trắng tinh, gương mặt rạng rỡ, lễ phép chào. Chỉ vậy thôi, chúng ta đã muốn vỗ tay khen mẹ bé. Nhỏ nhặt, nhưng phản ánh rất nhiều.
Ngược lại, có những đứa trẻ mặc áo mùa hè rộng thùng thình, dính dầu mỡ, giày sờn rách, trông lếch thếch như thiếu chỗ dựa. Không ai trách đứa trẻ cả, người ta chỉ nhìn thấy phía sau là một mái nhà rối ren, thiếu ngăn nắp.
Một cư dân mạng từng nói: “Trẻ luộm thuộm không phải vì nghèo, mà vì không ai để ý đến chúng”. Nghe mà đau lòng, không phải không có tiền mua áo quần, mà là không có tâm trí để lo con mặc sao cho tươm tất.
Chi tiết 2: Trẻ có dạn dĩ, tự tin phản ánh nền tảng “an toàn cảm xúc” mà gia đình trao cho
Muốn biết một đứa trẻ có “nội lực” hay không, chỉ cần nhìn lúc chúng gặp người lạ: có dám mở lời, có thoải mái giao tiếp không?
Một giáo viên nói: “Tôi từng dạy một cậu bé hầu như “tàng hình” cả năm học. Lúc mẹ em đến họp phụ huynh, ánh mắt cậu đầy dè chừng. Khi nói chuyện, luôn liếc mẹ trước, như thể chỉ cần lỡ lời là sẽ bị phạt nặng. Sau mới biết, nhà em thường xuyên cãi vã, bố nóng tính, mẹ căng thẳng, khiến cậu bé phải “ẩn mình để tồn tại”.
Còn có em nhỏ khác, lần đầu gặp tôi đã mạnh dạn nói: “Cô ơi, cho con ngồi bàn đầu với, con bị cận ạ!”. Lịch sự, rõ ràng, ánh mắt như ánh nắng. Hỏi ra mới biết, mỗi tối bố mẹ thay phiên kể chuyện cho nghe, gia đình quy củ nhưng dễ chịu. Cha mẹ là người thầy đầu tiên dạy con biết mở lời, dám thể hiện”.
Một đứa trẻ có đủ an toàn và tự do trong nhà, mới có thể vững vàng ngoài đời. Và điều đó, thể hiện ngay khi chúng cất tiếng.
Chi tiết 3: Cảm xúc của trẻ có ổn định không chính là “khí áp kế” đo môi trường trong nhà
Nhiều phụ huynh bỏ qua yếu tố này: Sự ổn định cảm xúc. Trẻ phản ứng ra sao khi gặp chuyện không như ý? La hét? Bỏ chạy? Hay bình tĩnh xử lý?
Từng có một bà mẹ và con nhỏ trong thang máy. Đứa bé lỡ làm đổ sữa. Bà mẹ lập tức quát: “Con không có não à? Sao mà ngu thế!”. Đứa trẻ khóc òa, liên tục xin lỗi, “Con không cố ý…”. Chỉ một chi tiết nhỏ, cũng đủ thấy đứa trẻ ấy sống trong nỗi sợ hãi, trong cảm giác “mình sai là sẽ bị trừng phạt”.
Còn có bé khác, khi làm đổ sữa thì nhanh nhẹn nói: “Ôi chết, để con lau!”. Mẹ đáp lại: “Không sao, lần sau cẩn thận hơn nhé”. Hai mẹ con cùng dọn rồi tiếp tục chuyện trò như không có gì.
Bạn nghĩ hai đứa trẻ này lớn lên sẽ giống nhau ư? Không đâu. Một bé sẽ thành người luôn lo sợ, dễ tổn thương, thiếu tự tin. Còn bé kia sẽ trở thành người giải quyết vấn đề, bình tĩnh và vững chãi.
Tâm lý vững vàng không đến từ việc “trẻ mạnh mẽ sẵn”, mà từ môi trường đầy bao dung phía sau.
Hạnh phúc thật sự là thứ không thể giấu được.
Bạn có nhận ra không? Gia đình tốt không cần khoe, vẫn hiện rõ. Từng chiếc áo, từng lời chào, từng biểu cảm của trẻ… đều là lời kể chân thực về mái nhà phía sau.
Nhiều cha mẹ nghĩ rằng chỉ cần kiếm thật nhiều tiền là đủ. Nhưng họ quên mất: Nội lực của trẻ, khí chất của trẻ, đến từ thời gian ta dành để yêu thương và thấu hiểu chúng.
Nếu bạn hỏi: Làm sao để biết một gia đình có hạnh phúc không? Hãy nhìn đứa trẻ ấy. Chúng chính là “người phát ngôn” chân thực nhất của ngôi nhà.
Bởi hạnh phúc chính là ánh sáng tỏa ra từ nội tâm con trẻ.
Bạn muốn con sống ra sao, thì ngay từ hôm nay, hãy làm tấm gương cho con như thế.
