Tôi từng nghĩ Sex Education chỉ là một bộ phim phương Tây nói về tuổi mới lớn, có phần quá đà, thậm chí phản cảm. Nhưng càng xem, tôi càng bị cuốn vào thế giới của những cô cậu học sinh trung học trong phim: tò mò, bốc đồng, và đôi khi sa vào những quyết định vượt khỏi tầm kiểm soát. Có nhân vật phải chịu tổn thương, có người phải gánh hậu quả chỉ vì thiếu hiểu biết và không được dạy đúng cách về giới tính. Chẳng hạn như nhân vật Maeve, phải đi phá thai khi mới chỉ học trung học.
Xem xong, tôi chỉ biết thở dài: “Ở Tây họ thoáng nên mới thế, chứ học sinh Việt Nam mình chắc không đến nỗi đâu.” Vì trong ký ức của tôi, thời đi học ngày xưa, bọn tôi còn ngây thơ lắm. Thích ai thì chỉ dám nhìn, chứ nắm tay thôi cũng đỏ mặt.
Thế nhưng, một buổi tối nọ, tôi tò mò hỏi con gái đang học lớp 11 về chuyện bạn bè trong trường. Ban đầu, hai mẹ con nói chuyện vui vẻ, cười đùa. Tôi hỏi: “Ở lớp con có bạn nào ngoan giỏi, mẹ đi họp phụ huynh toàn thấy cô khen suốt nhỉ?”. Bất ngờ, con cười khẩy: “Ngoan gì mẹ ơi, bạn đó có người yêu khác trường rồi, còn từng bị bạn cùng lớp “bóc phốt mất “zin” nữa cơ”.
Tôi sững sờ.
Không phải vì muốn phán xét bạn ấy, mà vì không ngờ những chuyện tưởng chừng chỉ có trong phim lại đang diễn ra quanh con mình, ở ngay môi trường tôi vẫn tin là “an toàn”.
Phim Sex Education
Tôi cố gắng hỏi thêm. Con nói, trong trường cũng có một số bạn đã yêu, thậm chí thân mật quá mức vì tò mò hoặc muốn chứng tỏ bản thân. “Con không phải kiểu như thế đâu mẹ, mẹ yên tâm”, con nói. Tôi gật đầu, nhưng lòng thì rối bời.
Tối hôm đó, tôi có cuộc họp gia đình gấp với chồng. Chúng tôi thống nhất rằng: thay vì cấm đoán hay né tránh, vợ chồng cần phải chủ động nói chuyện giới tính với con một cách bình tĩnh và rõ ràng để con hiểu về cơ thể, hiểu thế nào là ranh giới an toàn, và học cách chịu trách nhiệm với chính mình.
Bởi điều khiến tôi sợ nhất không phải là việc các con tò mò, mà là khi chúng không biết nên hỏi ai, hoặc học từ những nguồn sai lệch. Giáo dục giới tính, hoá ra, không phải chuyện “Tây hay ta”, mà là chuyện của mọi gia đình có con tuổi mới lớn.
Sau hôm đó, tôi bắt đầu thay đổi cách nói chuyện với con: ít phán xét hơn, nhiều lắng nghe hơn. Có lẽ cách bảo vệ con tốt nhất không phải là khóa cửa, mà là mở lòng để con tin rằng dù chuyện gì xảy ra, con vẫn có thể kể với mẹ trước tiên.
